Sažetak ▼

Istraživanja procesa globalizacije su brojna i nisu nova. Pitanje globalizacije je neizbežno prisutno u svakoj materiji koja se bavi pitanjima savremene svetske privrede i savremenog ambijenta poslovanja. Rad će analizirati proces globalizacije iz jednog novog ugla, nastojeći da kroz teorijske debate utvrdi nivo do koga je ovaj proces ostvaren. Analiza ostvarenog nivoa globalizacije svetske privrede je veoma značajna, jer ostvareni nivo globalizacije determiniše poslovni ambijent i uokviruje ukupno poslovno okruženje. Brojne kontroverze su prisutne u vezi sa razmatranjem ostvarenog nivoa globalizacije, a ključno neslaganje je usmereno na pitanje stepena i značaja promena u svetskoj privredi.

Sažetak ▼

Savremeni međunarodni odnosi od kraja hladnog rata odlikuju se dvema ključnim tendencijama: postepenom i progresivnom multilateralizacijom, i delimičnom nacionalnom „de-suverenizacijom“ takozvanih „ranjivih“ ili „fragilnih“ zemalja, koja se opravdava bezbednosnom argumentacijom šireg geografskog i istorijskog dosega. Tekst razmatra paralelu između faktičke de-suverenizacije i „sekuritizacije“ u obličju multilateralne koncepcije bezbednosti u dva „ranjiva“ regiona: Evroaziji, i na Balkanu. Bezbednosne integracije u Evroaziji odlikuju se izvesnim paralelama sa bezbednosnim i strateškim dilemama sa kojima se suočava region Zapadnog Balkana, na isti način kao što se sam region Evroazije, u pojavnoj formi „postsovjetskog prostora“, može posmatrati kao ekvivalent Zapadnog Balkana kao „postjugoslovenskog prostora“. Istovremeno, iskustva pokušaja da se kroz bezbednosnu integraciju u Evroaziji ponudi alternativa atlantskim integracijama, što predstavlja danas najznačajniji geopolitički segment tih integracija sa tačke gledišta Zapadnog Balkana, ukazuju na relativnu neuspešnost pariranja procesu proširenja NATO, što, uz uzimanje u obzir ekonomskih i energetskih okolnosti, predstavlja jednu od osnova za odlučivanje o budućoj orijentaciji Srbije u okviru već atlantski orijentisane bezbednosti Zapadnog Balkana.

Sažetak ▼

Тhe term “future” covers the period of the EU’s development in the next ten years (2010-2020). Analysis starts from the time when the Lisbon Treaty entered into force (from December 1st, 2009). More important than the symbolism of years is to stress that the complex socio-political relations, both in international relations and inside the EU, together with probable consequences of the economic and financial crisis. All that could have a long-term influence on EU decisions, meaning that the EU needs to make necessary adjustments in line with the changing conditions in the world, all viewed in the context of the realisation of the vision of its work by the year 2020.

Sažetak ▼

Dolaskom na vlast Partije pravde i razvoja 2002. godine, turska spoljna politika doživela je zamah nezabeležen još od vremena pokojnog premijera i predsednika Turguta Ozala. U ovom radu, kroz prikaz pogoršanja u odnosima Turske sa Sirijom bavićemo se neizvesnom „sudbinom” jednog od osnovnih principa Davutogluove spoljne politike – politikom „nultih problema sa susedima”. Napuštanjem ovog principa, Ankara je dovela u pitanje godinama negovan imidž države koja se odrekla uloge „isturene predstraže NATO-a“ na Bliskom istoku iz vremena hladnog rata i koja je sebi postavila za cilj sticanje statusa „centralne zemlje“. Drugim rečima, naglo „demokratsko samoosvešćivanje“ Turske, pojačalo je strahove Irana, ali i Moskve, koja pored jasne podrške Damasku pojačava svoje vojno prisustvo na još uvek osetljivom području Severnog Kavkaza.

Sažetak ▼

Cilj rada je da analizira strukturu i način delovanja dve regionalne organizacije u Južnoj Americi i jedne u Centralnoj Americi kao i da utvrdi da li postoje sličnosti u njihovoj organizaciji i načinu saradnje između država članica sa modelom koji je primenjen u slučaju Evropske unije. Na osnovu uporedne analize tri slučaja autor izvlači šire implikacije o povećanom uticaju EU u Latinskoj Americi usled privlačnosti njenog ekonomskog modela.

Sažetak ▼

Priča o Martinu Krpanu najpoznatiji je slovenački nacionalni mit, koji je prevazišao granicu literature, umetnosti i istorije. Fran Levstik u njoj pokazuje kako treba da se piše, naime kako istina treba da se zapakira u zgodnu šalu. U ovom članku predstavljamo njenu posve novu interpretaciju i pokušavamo da vidimo Martina Krpana kao ad hoc diplomatu. On ispoljava brojne diplomatske kvalitete: realističan je, mudar, iskusan i pouzdan, vlada protokolom i pregovorima, zna da govori indirektno a i direktno, kada se radi o njegovim interesima. Uprkos tome ne bismo rekli da je Krpan diplomata, ali on predstavlja tipičan diplomatski model koji je upotrebljiv u različitim društvenim i međunarodnim okolnostima.

Sažetak ▼

U ovom članku razmatramo ideju i pravno-politički princip suverenosti, kao i transformaciju koju je ovaj koncept doživeo od nastanka moderne države u osvit novog veka, a posebno u periodu posle Drugog svetskog rata. Kao svojevrsni katalizator ove promene, veliku ulogu odrigrale su naddržavne međunarodne organizacije, koje su de facto i de iure institucionalizovale ograničavanje suvereniteta država, kako u formalnom, tako i u materijalnom smislu. Jednako tako, velike sile i vojni savezi koje su one osnivale, a posebno vojne intervencije koje su predvodili, imali su veliki uticaj na relativizaciju suverenosti kao atributa državnosti.

Sažetak ▼

Autor analizira savremene strategije nuklearnih sila, u pokušaju da objasni koji činioci uzrokuju protivrečnosti među njima. U ovim protivrečnostima on vidi najveću prepreku za dalje nuklearno razoružanje, a pogotovo za postizanje „nuklearne nule“. Različiti geografski, demografski, ekonomski i politički činioci vode ka sukobljenim političkim ciljevima država, a protivrečni pogledi na ulogu i svrhu nuklearnog oružja počivaju na ovim ciljevima. Dijalog velikih sila o razrešavanju, ili makar ublažavanju sukoba ovih političkih ciljeva, neophodan je korak ka uspešnom nastavku nuklearnog razoružanja.

Sažetak ▼

U ovom članku razmatramo ideju i pravno-politički princip suverenosti, kao i transformaciju koju je ovaj koncept doživeo od nastanka moderne države u osvit novog veka, a posebno u periodu posle Drugog svetskog rata. Kao svojevrsni katalizator ove promene, veliku ulogu odrigrale su naddržavne međunarodne organizacije, koje su de facto i de iure institucionalizovale ograničavanje suvereniteta država, kako u formalnom, tako i u materijalnom smislu. Jednako tako, velike sile i vojni savezi koje su one osnivale, a posebno vojne intervencije koje su predvodili, imali su veliki uticaj na relativizaciju suverenosti kao atributa državnosti.