HETERONOMNI MEĐUNARODNI POREDAK (ODBACIVANJE ANARHIJE) – NIKOLAS ONUF

Stanković Nevena (Autorka je student master studija na Fakultetu bezbednosti Univerziteta u Beogradu), stankovicnevena649@gmail.com

Koncept anarhije jedan je od ključnih u teorijama međunarodnih odnosa, kako klasičnih tako i savremenih. U istraživačkom fokusu ovoga rada nalaze se teorijske postavke jednog od trojice najvećih socijal-konstruktivista, Nikolasa Onufa (Nicholas Onuf). Određivanje stanja u međunarodnom sistemu kao anarhičnog, a što predstavlja osnovno teorijsko polazište gotovo svih teoretičara dominantnih teorijskih pravaca (realističkih i liberalnih), Onuf smatra krajnje pogrešnim. Preispitivanjem, a potom i osporavanjem teze o postojanju anarhije u međunarodnom poretku, uobičajeno definisane kao „odsustvo svetske vlade“ ili „vladavina nikoga konkretno“, izričit je u stavu da ne postoji nužna logička povezanost između nepostojanja vrhovnog autoriteta i nepostojanja pravila ili reda (poretka). Nastojeći da predstavi i objasni istinsko stanje međunarodnih odnosa, neprepoznato, kako navodi, zbog terminoloških i konceptualnih nejasnoća, kao adekvatniji termin za opisivanje stvarnog stanja predlaže heteronomiju. Naučna opravdanost ovoga rada ogleda se u činjenici da je reč o nedovoljno istraženoj problematici, koja gotovo da nije bila u fokusu domaćih istraživača, a koja potencijalno može doprineti produbljenijem razumevanju savremenih međunarodnih odnosa.

Ključne reči: međunarodni odnosi, anarhija, heteronomija, pravila, stanje pravila, socijalni konstruktivizam, Onuf